Wspomniana ustawa weszła w życie 31 stycznia i nakłada na Radę Miasta obowiązek podziału gminy na okręgi wyborcze w wyborach do rad gminy w terminie do 60 dni od dnia wejścia w życie tej ustawy, czyli w tym przypadku do 1 kwietnia br.

Podział na okręgi wyborcze, ich granice i numery oraz liczbę radnych wybieranych w każdym okręgu ustala, na wniosek Prezydenta Miasta, rada gminy według jednolitej normy przedstawicielstwa. Oblicza się ją przez podzielenie liczby mieszkańców gminy przez liczbę radnych wybieranych do danej rady – w Żorach jest to 23 radnych. Pod pojęciem liczby mieszkańców rozumie się tutaj sumę liczb: wyborców ujętych w rejestrze wyborców z urzędu, wyborców wpisanych do rejestru wyborców na wniosek oraz pozostałych osób zameldowanych w gminie na pobyt stały, z wyjątkiem osób co do których otrzymano zawiadomienie o wpisaniu do rejestru wyborców w innej gminie. Przy ustalaniu podziału gminy na okręgi wyborcze uwzględnia się liczbę mieszkańców ujętych w stałym rejestrze wyborców danej gminy na koniec kwartału poprzedzającego kwartał, w który rada gminy dokonuje podziału gminy  na okręgi wyborcze. W tym przypadku uwzględniono dane na koniec 2017 roku.

Podział gminy na okręgi wyborcze jest stały. Dla wyboru rady w gminie liczącej powyżej 20 000 mieszkańców tworzy się okręgi, w których wybiera się od 5-8 radnych. Okręg wyborczy obejmuje część obszaru gminy, a w miastach przy jego tworzeniu uwzględnia się funkcjonujące jednostki pomocnicze czyli dzielnice i osiedla. W Żorach mamy 4 okręgi wyborcze.

Dlaczego potrzebna była zmiana?

Liczba mieszkańców naszego miasta, ustalona według wytycznych Państwowej Komisji Wyborczej, na dzień 31.12.2017r. wynosiła 58 598 osób. Ponieważ w Żorach wybieramy 23 radnych, to jednolita norma przedstawicielstwa wynosi 2547,74. Z uwagi na to, iż liczba mieszkańców w dotychczasowym okręgu nr 4 zwiększyła się, zastosowanie jednolitej normy przedstawicielstwa wskazywałoby na konieczność wybierania w tym okręgu siedmiu radnych (współczynnik 6,51 - podlega zaokrągleniu w górę), co w konsekwencji powodowałoby, że suma ilości radnych wybieranych do Rady Miasta w Żorach przewyższałaby o jeden mandat przepisową liczbę 23. Dzieje się tak, ponieważ zgodnie z art. 419 § 2 pkt. 1 Kodeksu wyborczego ułamki liczby mandatów wybieranych w okręgu wyborczym równe lub większe od 1/2, jakie wynikają z zastosowania normy przedstawicielstwa, zaokrągla się w górę do liczby całkowitej.

Liczba mieszkańców ogółem: 58598

Liczba mandatów: 23

Norma przedstawicielstwa 2547,74 (58598:23)

Okręg nr 1      15840 : 2547,74 = 6,22                     6 mandatów

Okręg nr 2      11803 : 2547,74 = 4,63                     5 mandatów

Okręg nr 3      14364 : 2547,74 = 5,64                     6 mandatów

Okręg nr 4      16591 : 2547,74 = 6,51                     7 mandatów !

Suma mandatów wynosi 24 i przekracza o 1 mandat liczbę radnych.

W takiej sytuacji mandaty nadwyżkowe odejmuje się w tych okręgach wyborczych, w których norma przedstawicielstwa jest najmniejsza. W Żorach wystąpiła ona w Okręgu nr 2 i wyniosła 2360,60. Jednak odjęcie w tym okręgu jednego mandatu wskazywałoby na wybieranie 4 radnych, podczas gdy liczba radnych wybieranych w okręgu to minimum 5.

Norma przedstawicielstwa w okręgach:

Okręg nr 1      15840 : 6 mandatów = 2640

Okręg nr 2      11803 : 5 mandatów = 2360,60                    norma przedstawicielstwa jest najmniejsza

Okręg nr 3      14364 : 6 mandatów = 2394

Okręg nr 4      16591 : 7 mandatów = 2370,14 

W związku z tym dla zachowania właściwej liczby radnych wybieranych w okręgach wyborczych konieczne było wprowadzenie zmian, przy zachowaniu podziału miasta na 4 okręgi wyborcze. Należącą dotychczas do Okręgu nr 4 dzielnicę 700-lecia Żory przeniesiono do Okręgu Nr 2. – Zasadność takiej zmiany wynika nie tylko z geograficznego sąsiedztwa dzielnic, ale też z uwarunkowań historycznych, ponieważ pierwsze wybory samorządowe w Żorach odbywały się właśnie w takich okręgach – mówił podczas sesji Rady Miasta Piotr Kosztyła – jej przewodniczący. 

Przy tak proponowanej zmianie liczba mandatów w Okręgu nr 4 zmniejszyła się z 6 na 5 mandatów, natomiast w Okręgu nr 2 zwiększyła się z 5 na 6 mandatów. Okręgi numer 1 i 3 pozostały bez zmian.

Obecnie podział Żor na okręgi wyborcze przedstawia się następująco:

Okręg Wyborczy nr 1 (liczba wybieranych radnych: 6)

Dzielnica Śródmieście

Dzielnica Kleszczówka

Dzielnica Korfantego

Dzielnica Kleszczów

Dzielnica Baranowice

Dzielnica Osiny

Okręg Wyborczy nr 2 (liczba wybieranych radnych: 6)

Dzielnica 700-lecia Żor

Dzielnica Księcia Władysława

Dzielnica Powstańców Śląskich

Okręg Wyborczy nr 3 (liczba wybieranych radnych: 6)

Dzielnica Pawlikowskiego

Dzielnica Sikorskiego

Okręg Wyborczy nr 4 (liczba wybieranych radnych: 5)

Dzielnica Zachód

Dzielnica Rój

Dzielnica Rowień - Folwarki

Dzielnica Rogoźna

- Podział miasta Żory na okręgi wyborcze był konsultowany z komisarzem wyborczym w Bielsku-Białej. Dyrektor Delegatury Krajowego Biura Wyborczego w Bielsku-Białej działający z upoważnienia komisarza wyborczego po analizie projektu uchwały wraz z szczegółowym wyliczeniem normy przedstawicielstwa wydał opinię, że podział miasta Żory na okręgi wyborcze jest zgodny z zasadami podziału na okręgi wyborcze wynikające z Kodeksu Wyborczego. Projekt podziału miasta Żory na okręgi wyborcze został poddany konsultacjom zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami – mówi Ireneusz Krzemiński, Naczelnik Wydziału Spraw Obywatelskich Urzędu Miasta Żory. info: UM