O świadczenie wspierające mogą ubiegać się osoby z niepełnosprawnością, które: ukończyły 18 lat, są obywatelami Polski, lub państw z UE lub EFTA lub innych, ale przebywają w Polsce legalnie oraz mają dostęp do rynku pracy. Muszą także mieszkać w Polsce i posiadać decyzję wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON), w której potrzebę wsparcia określono na poziomie od 70 do 100 punktów. Aby się ubiegać o decyzję z WZON, trzeba mieć status osoby z niepełnosprawnością potwierdzony stosownym orzeczeniem.

Najpierw WZON, potem ZUS – ważna kolejność

- Ważna jest kolejność składania dokumentów o świadczenie wspierające. Najpierw osoba z niepełnosprawnością musi złożyć odpowiedni wniosek do Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Dopiero po uzyskaniu decyzji, w której WZON ustali liczbę punktów na uprawniającym poziomie, po czasie aż decyzja stanie się ostateczna, dopiero wtedy można złożyć do ZUS-u wniosek o przyznanie świadczenia wspierającego – tłumaczy rzeczniczka.

Jeśli osoba z niepełnosprawnością najpierw złoży do ZUS-u wniosek o świadczenie wspierające, a nie będzie miała wydanej decyzji przez WZON o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia, albo decyzja nie będzie jeszcze ostateczna, to ZUS pozostawi taki wniosek bez rozpatrzenia

Harmonogram składania wniosków do ZUS

Świadczenie wspierające jest wprowadzane w trzech etapach. Harmonogram, zgodnie z którym świadczenie będzie dostępne, uzależniony jest od liczby uzyskanych punktów. I tak osoby, które mają od 87 do 100 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2024 r., osoby, które mają od 78 do 86 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2025 r., a osoby, które mają od 70 do 77 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2026 r.

Harmonogram ten nie dotyczy osób z niepełnosprawnością, na które ich opiekunowie 1 stycznia 2024 r. lub później pobierali z organu gminy świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna. Takie osoby będą mogły ubiegać się o przyznanie świadczenia wspierającego już w 2024 r., jeśli w decyzji o poziomie potrzeby wsparcia uzyskały co najmniej 70 punktów.

Wysokość świadczenia uzależniona od liczby punktów i renty socjalnej

Wysokość świadczenia jest wprost zależna od liczby punktów, którą przyzna WZON oraz wysokości renty socjalnej w danym okresie. Maksymalną kwotę świadczenia, czyli 220 proc. renty socjalnej – aktualnie to 3919 zł otrzymają osoby, którym WZON w decyzji określił potrzebę wsparcia na poziomie od 95 do 100 punktów. Minimalną kwotę świadczenia, tj. 40 proc. renty socjalnej, aktualnie to 713 zł otrzymają osoby, jeśli potrzebę wsparcia określono na poziomie od 70 do 74 punktów. Wraz z marcową waloryzacją wysokość świadczenia wspierającego zostanie podwyższona z urzędu, bez konieczności składania wniosków – wyjaśnia Beata Kopczyńska, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie śląskim.

Wniosek elektronicznie, wypłata na rachunek bankowy

Wniosek o świadczenie wspierające (SWN) można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną przez e-ZUS (dawniej: Platformę Usług Elektronicznych), portal Emp@tia lub bankowość elektroniczną. Osoby niepełnosprawne nie muszą same składać wniosku. W ich imieniu taki wniosek może złożyć pełnomocnik lub przedstawiciel ustawowy (np. opiekun prawny).

ZUS wypłaca świadczenie wspierające przelewem na numer rachunku bankowego w Polsce, który osoba z niepełnosprawnością poda we wniosku. Świadczenie wspierające przysługuje bez względu na dochód, jest zwolnione z podatku dochodowego i nie będzie mogło zostać zajęte przez komornika.

Beata Kopczyńska

Regionalna Rzeczniczka Prasowa ZUS

w województwie śląskim