O Władysławie Opolczyku, który rządził Żorami pod koniec XIV wieku, opowiadał profesor Uniwersytetu Śląskiego, Jerzy Sperka. Opolczyk, wywodzący się z prostej linii od Bolesława Krzywoustego, mimo że władał miastem krótko, zapisał się na kartach historii Żor. - Gdyby rządził dłużej Żorami, pewnie by coś dla tego miasta zrobił – zapewniał pół żartem, pół serio, prof. Sperka. - Macie więc państwo w swej historii innego księcia, niż znanego założyciela miasta, Władysława Opolskiego.

W drugiej części konferencji, niektórymi osiągnięciami mieli okazję pochwalić się pracownicy Działu Historii i Kultury Regionu żorskiego Muzeum. Jan Delowicz mówił o pracy nad dokumentacją do książki „Ziemia rybnicko-wodzisławska i jej mieszkańcy w wojnie obronnej 1939 roku”, której promocja odbyła się kilka miesięcy temu. - Nie używam określenia „wybuch II wojny światowej” w stosunku do pamiętnego 1 września. Niektórzy uważają, że wojna światowa rozpoczęła się 5 grudnia 1941, w chwili włączenia się do walk Stanów Zjednoczonych. Jan Delowicz omówił poszczególne rozdziały i opowiedział o losach obrońców naszego miasta. - Do wielu z nich dotarłem w latach 70. i 80., kiedy jeszcze żyli. Z niektórymi się spotkałem, z innymi pisywałem listy. Ich relacje stanowią cenne źródło informacji, teraz już niemożliwe do uzyskania.

Jan Delowicz wspomniał o rekonstrukcji walki o Żory, zorganizowanej 15 sierpnia ubiegłego roku we współpracy z Żorską Grupą Operacyjną. Zaprezentowano wówczas w Parku Cegielnia ciężki sprzęt, broń pancerną i artylerię z czasów II wojny światowej. Teren ten stał się prawdziwym polem bitwy. - Spotkaliśmy się z zarzutem, że na pokazie mieliśmy więcej żołnierzy, niż w rzeczywistości – śmiał się historyk. Muzealnicy pochwalili się najnowszą zdobyczą – oryginalną łuską z działa typu Schneider. - My kupiliśmy łuskę, teraz zwracamy się do miasta z prośbą o zakup działa, które kosztuje 18 tys. zł – mówił Jan Delowicz.

Jacek Struczyk omówił zeszłoroczny projekt „Homo ludens”, za który Muzeum otrzymało wyróżnienie Marszałka Województwa Śląskiego. W ramach projektu odbyły się warsztaty dla dzieci – malowanie drewnianych ptaszków, zajęcia rytmiczne z grami i zabawami regionalnymi, warsztaty plastyczne, wystawa zabawek naszych dziadków. - Dzieci poznały historię lalki, misia i konika na biegunach – wspomniał Jacek Struczyk. Dla dorosłych organizowano sobotnie spotkania muzealne.

Po prezentacjach odbyła się dyskusja. Pracownicy Muzeum i prof. Jerzy Sperka wyczerpująco odpowiadali na pytania gości, dotyczące głównie kontrowersyjnych aspektów historii naszego miasta. Grzegorz Utrata z Towarzystwa Miłośników Miasta Żory, odniósł się m.in. do sprawy odkrycia nowych faktów z wojennej historii – informacji o 19 (a nie jak uważano – 16) ofiarach obrony Żor 1 września 1939 roku, a także dotarcia do aktu zgonu podporucznika Władysława Pawlikowskiego i nieznanego dotąd w Żorach oficera, podporucznika Juliana Mikosia (czytaj więcej na zory24.pl: „Nowe fakty w wojennej historii Żor” z 24 lutego). Grzegorz Utrata zwrócił uwagę na konieczność weryfikacji danych i uzupełnienia listy ofiar w źródłach i na Mogile Żołnierzy Polskich z września 1939 roku (obok cmentarza przy ul. Osińskiej), którą w 1984 roku odsłoniła żona ppor. Pawlikowskiego. - W Urzędzie Miasta są pieniądze na wymianę pamiątkowej tablicy – odpowiedział Tomasz Górecki z Muzeum. - Być może uda nam się zamieścić nową płytę z nazwiskami już 1 września. Patrycja Cieślak